inekler nasıl yürür / yürüme bio-mekaniği
inekler nasıl yürür / yürüme bio-mekaniği
Sığırlar tercih şansı verildiğinde doğadaki yaşam koşullarında olduğu gibi yumuşak zeminlerde yürümeyi tercih ederler. Bunun sebebi ise bu alanlarda dengeli bir yürüyüş davranışı göstermesi söylenebilir. Çayır ve mera alanlarına alternatif olarak birkaç istisna dışında yumuşak yüzeyleri seçtikleri bilinir. inekler nasıl yürür?
Neden inekler yumuşak alanları tercih ederler?
Geçirdikleri evrimsel mutasyon sonucunda sert beton zeminlere adapte olamamışlardır. Bu yüzeyler özellikle arka taraftaki eklemler için problemdir. Arka bacakların tırnaklarındaki yaralanmalar %80’i mekanik yaralanmalardır. Arka taraftaki eklemler anatomik olarak kemiklere bağlanır, oysa ön bacaklar kuvvetli kaslar ile kürek kemiğini ile askıya alınır, sarsıntıları absorbe mekanizmasına sahiptir. Diğer bir deyişle yumuşak geniş toprak alanlarda yürüme hareketi sonucunda üretilen kuvvetli baskıyı absorbe eder. Bundan başka, yumuşak toprak zeminlere tırnaklar kolaylıkla batar, böylece iç ve dış tırnak arasında dikkate değer yük dağılımındaki denge tırnak alanının her yerinde artmış olur. Şayet bu yük dağılımını tırnağın dış çerçevesi sağlayamaz, az dalgalı yürüyüşten dolayı hayvanın ağırlığının yarısından fazlasını arka bacaktaki tırnaklar taşır ve bu yoğun baskıyı tırnaklar taşıyamazlar, (yaklaşık olarak %80 den daha fazla), Bu aşırı yükleme tırnağın keratin yapısını uyarır, sonuçta arka tırnakların çerçevesinde anormal büyüme ve bu yüzden fazla yük artışı olur.
Süt Sığırlarında Ayak hastalıkları
Süt sığırlarında görülen ayak hastalıkları, ciddi bir refah sorunudur ve önemli düzeyde ekonomik kayıplara neden olmaktadır.
Ayak hastalıklarının, çoğunlukla, ortak göstergesi topallıklardır. Topallığın neden olduğu en önemli ekonomik kayıplar, erken
ayıklama, tedavi gideri, değerlendirilemeyen süt, süt veriminin düşmesi ve üreme etkinliğinin kötüleşmesinden
kaynaklanmaktadır. Topal inekler, topal olmayan ineklerin davranışlarından farklı olarak uzun süre yatma, sağımhaneye daha
geç girme, ayaklarını sık sık kaldırma, sağım sırasında ağırlığını farklı ayaklara verme gibi davranışlar göstermektedirler.
Topallık puanlaması, topallığın erken dönemde saptanmasında ve topallığın yaygınlığı ile şiddeti üzerine sürü yönetimi, çevre ve
beslemenin etkisinin belirlenmesinde kullanılabilir. Bu makalenin amacı topallık puanlama sistemini tanıtmak, topallığın
ineklerin üreme, süt verimi ve bazı davranışları üzerine etkisini ortaya koymaktır.
Ayak hastalıkları nedenleri
Ayak hastalıklarının birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler arasında bacak yapısının bozukluğu, kalıtsal faktörler, ineğin yaşının artması, sığır yetiştiriciliğinin daha modern barınaklarda kapalı ve yarı kapalı sistemde yapılmaya başlanması ve ineklerin meraya çıkarılmaması, genelde beton zeminlerde barındırma,
tırnakların sürekli olarak aşındırıcı şartlara maruz kalması, süt veriminin ve vücut ağırlığının yüksek olması, yüksek enerjili rasyonlar, silaj ağırlıklı yemleme
sonucu ayakların daha düşük kuru madde (KM) içeren dışkıyla temas halinde olması, ahır ortamının kirli ve nemli tutulması ile enfeksiyon faktörleri sayılabilir
Bu nedenlerden biri veya birkaçı hastalığı meydana getirmektedir. Sürüde topal ineklerin saptanmasıyla ayak hastalıklarının şiddeti ve yaygınlığı
saptanabilir. Topal ineklerin saptanmasında farklı yöntemler kullanılmaktadır.
Beton zeminlerde tırnak üzerine binen yük dağılımı
