inek altlıkları, yatakları, döşeklerinin verime etkisi

Süt sığırlarının fiziksel çevre koşullarının iyileştirilmesi ve sığır refahı konularında son yıllarda hızlı bir gelişme göstermiştir. Önemli olan ise ineğin gereksinimlerinin karşılanmasıdır. Bu çalışmada süt sığırcılığında kullanılan inek altlıkları olarak kullanılan yatak ve gezinti alanlarının çeşitleri, inek yatakları, altlıkları ve döşeklerinin özellikleri ve verime etkileri üzerinde durulmuştur.

ineklerin yatma ihtiyacı

İnekler günün önemli bir kısmını yatarak geçirirler. Ahır içinde hayvanların yatma yerlerinde özel olarak yapılmış bölmelere ‘durak’ adı verilmektedir. Yatma yerleri zemini vücutlarının her noktasında aynı basınç oluşturacak şekilde olması ve vücut kemik çıkıntılarının bulunduğu yerlerin yumuşak bir zeminle temas etmesi en doğru uygulamadır. Zemine serilen malzemenin, ineklerin temiz ve sağlıklı olarak yaşamlarını sürdürmesine olanak vermesi gibi özellikler gerekmektedir (Natzke 1982; Nilsson, 1992; Rodenburg,1994).

Altlık materyali olarak kullanılan çeşitli malzemelerin ineklerin yatma süresini uzattığı, stresi azalttığı, süt verimini yaklaşık % 2-3 oranında yükselttiği ve bunlara ek olarak ineklerin daha temiz ve daha az yara bereli olduklarının, durakların hijyeninin’ de daha iyi olmasına olanak verdiği bilinmektedir

inek altlıkları karşılaştırma (mukayese) çalışmalarında

İnek yatağının hayvan konforu, hayvan sağlığı ve ekonomik açıdan sağladığı avantajlar açıktır. Rahatça yatan bir inek, daha çok geviş getirmekle birlikte ayaklarını dinlendirebilir. Yatak sistemleri her şeyden önce yumuşak olmalıdır. ineklere uzanırken ve ayağa kalkarken güvenlik hissi sağlamalı. Bakteri oluşumuna izin vermemeli . Uzun süre kullanıma ve zor şartlara dayanıklı olmalıdır.

Döşek ve Yatak karşılaştırması

Toplam kirlilik puanının;

• Döşekler üzerinde yatan ineklerde yüksek 7.50 iken
• Kauçuk Yataklar üzerinde yatan ineklerde ise 6.95 (P = 0.074) olarak saptandığını bildirmektedirler.

Diğer inek yatakları ile KRAIBURG inek Yatakları karşılaştırdıkları

Sonuçta aynı ahır, aynı inekler 1 hafta ara ile yapılan bu test sonucunda.

NEDAP- ÖZLEM TARIM Pedometre testi

		NEDAP	ÖZLEM	Pedometre		test
	Yatma süresi	Ayakta kalma süresi	Yürüme süresi	Adım sayısı
	saat	Dakika	saat	Dakika	Saat	Dakika	Toplam	Dakika
KRAIBURG Wela	10:00	600	12:52	772	01:08	68	4138	60.9
XLV	08:19	499	13:50	830	01:51	111	4055	36.5
Fark		101		-58		-43	83	24

inek altlıkları (yatakları) Kraiburg ve diğer marka

ÇIKTILAR:

1. Yatma süresi toplamda 101 dakika artmıştır
2. Ayakta durma süresi toplamda 58 dakika azalmıştır.
3. Yürüme süresi 43 dakika azalmış
4. Toplam Yürüme adım sayısı 83 ve dakikadaki adım sayısı 24 artmış Ancak :
   1. 43 dakika ayakta bekleme süresine eklenmelidir
   2. Daha fazla yürümüş gibi görünse de 43 dakika daha az sürede aynı mesafeyi yürümüştür
   3. Dakikada adım sayısı 36 dan 61 artmıştır

Döşek ile saman karşılaştırma çalışmaları

• inek altlıkları olarak derin sap serildiğinde bu yatma yerini daha çok tercih ettiklerini ve çok az altlık atıldığında ise döşek kaplı durakları tercih ettiklerini bildirmektedirler.
• Beton zemin üzeri talaş, beton zemin üzeri kâğıt, yatak (Enkamat-K) üzeri talaş ve yatak (Enkamat-K) üzeri kâğıt altılık gruplarını karşılaştırdıkları çalışmalarında, ineklerin en çok yatak (Enkamat-K) üzeri talaş kaplı durakları tercih ederlerken en az olarak beton zemin üzeri kâğıt kaplı durakları tercih ettiklerini bildirmektedirler.
• Döşekler üzerine serilmesi gereken talaş miktarının belirlenmesi amaçlı yürüttükleri çalışmalarında, 7,5 kg talaş ile kaplı döşek kullanıldığında ineklerin her 24 saatte 13,8 ± 0,53 saat, yeteri kadar talaş serildiğinde ise bu sürenin her 24 saatte 12,3 ± 0,53 saat olarak tespit edildiğini bildirmektedirler. Ayrıca, 7,5 kg talaş kaplı döşek kullanıldığında ineklerin duraklarda, ön ayakları ile geçirdikleri sürenin daha kısa olduğunu bildirmektedirler.

15 mm kalınlığında kauçuk altlık, 21 mm kalınlığında “Konfor Mat” ve beton zemini karşılaştırdığı çalışmasında:

En çok tercih edilen altlık malzemesinin konfor altlık olduğu daha sonra kauçuk altlıkların tercih edildiği ve en son olarak da beton zeminin kullanıldığını bildirmektedirler.