Ahırlarda Amonyak Emisyonu

Ahırlarda Amonyak emisyonunu (salınımı)

Birçok ülke, amonyak salınımını (emisyonu) azaltmayı taahhüt etmişlerdir. Tarımdan kaynaklanan emisyonun en büyük payını, sığır yetiştiriciliğinden ve Ahırlarda oluşan amonyak emisyonunu kaynaklıdır. Buna ilave olarak Dışkı-Gübre depolama, uygulama, barınak ve inşaat önlemleri gittikçe daha fazla önem kazanmaktadır.
Ancak, henüz uygulama için somut bir kılavuz bulunmamakla beraber, hayvan refahı göz ardı edilmemelidir. Ahırlarda Amonyak emisyonunu azaltmak için olası çözümler genellikle birkaç uygulama gereklidir. Sistemin başarısı da büyük ölçüde barınak, ahır yönetimine bağlıdır. Hem çevre koruma hem de hayvan refahını birleştiren önlemler alınmalıdır.

AHIRLARDA SAĞLIKLI ORTAM NASIL OLMALIDIR

Hayvanların daha verimli olabilmeleri için yaşadıkları ortamın sağlıklı olması gerekmektedir. Entansif hayvancılık için yeni yapılan beton ve korumalı ahırlar maalesef biriken gazların kolaylıkla atılmasına imkan vermemektedir. Ahırların havası, nemi, ısısı ve temizliği tam anlamıyla yeterli olmalıdır.

Ahır Havalandırması ve önemi:

Yeterli havalandırmanın olmadığı durumlarda ahırın ısısı ve havadaki rutubet, karbondioksit artar ve oksijen azalırken hayvanın solunumu zorlaşır. Böyle bir ortamda bulunan hayvanların iştahı azalır, döl verimi düşer, strese girer ve sağlığı bozulur. Süt ve ete ahır kokusu siner, meme-ayak-akciğer hastalıkları artar. Ahırdaki sağlıksız hava: inekleri, koyunları, besi hayvanları yanı sıra, çalışan insanları da olumsuz etkilemektedir.

Sığırların hava ihtiyacı

Örneğin bir sağmal ineğin hava ihtiyacı, yaklaşık 40 insanın hava ihtiyacı kadardır. Ahırdaki havanın saatte 6-8 defa değişmesi gereklidir. Bu nedenle çiftliklerde fan kullanılması kaçınılmazdır. Temiz hava teneffüs edemeyen sığırların sağlıkları da etkilenir. Doğru ve sağlıklı bir iklimlendirme ile yüksek verim elde etmenize yardımcı olmak için farklı tasarımlarda güçlü, sessiz fan çeşitleri bulunmaktadır. Ahır içinde iyi bir iklim, yüksek inek konforu için temel bir gereklilik olan ahır havalandırma sistemleridir. Temel kural, inek başına 0,1M2 çıkış havalandırmasına ihtiyacınız var, bu da 200 ineklik bir ahırın bayat havayı boşaltmak için toplam 20M2’ye ihtiyaç duyacağı anlamına gelir. Bir inek için normal solunum hızı dakikada 10-30 nefestir (buzağı için 15-40).

Yetişkin bir insanın saatte 30 metreküp temizlenmiş havaya ihtiyacı vardır. Normal şartlarda doğal havalandırma ile ortamın havasının saatte 2-3 defa değiştiği kabul edilmektedir. Çalışma yerlerinde kişi başına düşen hava hacmi 10 metreküp olmalıdır.

Doğal hava ihtiyacı hesaplanırken insan ak ciğeri kapasitesi 6 litre Atların 50 litre ve sığırların 13-16 litre olduğu ve respiration rate nefes sayısı dikkate alındığında Yetişkin bir Hoştayn Friesian ineğinin toplam nefes verme kapasitesi yaklaşık 136–160 l dk-1 ve nefes sıklığı yaklaşık 20–40 kezdir.

Yetişkin bir Holstein Friesian ineğin toplam ekshalasyon kapasitesi yaklaşık 128–136 l dk-1’dir ve nefes frekansı dakikada yaklaşık 20–40 defadır (Gallivan, McDonell, & Forrest, 1989a, 1989b; Stevens, 1981). 132 l dk-1’lik temsili bir toplam ekshalasyon kapasitesi, dakikada 30 kez nefes frekansında 4,4 l’lik her bir nefes alma veya ekshalasyon için bir tidal hacme dayandırılabilir. Bir ineğin akciğer kapasitesi 12 litre, dinlenme halindeki oksijen ihtiyacı dakikada 124 litredir ve bu ihtiyacı karşılamak için dakikada 30 nefes alması gerekir

Her ineğin dakikada ortalama 2-4 metreküp temiz havaya ihtiyacı bulunmaktadır. Solunum yoluyla çıkan karbondioksit gazı da ahır havasına karışmaktadır. Yeterli havalandırma ile ahırdaki rutubet azaltılır, ısı dengelenir ve ahırdaki zararlı gazların dışarı atılmaları sağlanır. Isı, nem (rutubet) ve havalandırma birbirine doğrudan bağlıdır. Bu nedenle işletme sahipleri, yöneticileri ve yetiştiricileri yarı açık sistem barınaklar tercih etmeli ve DOGRU havalandırma sistemi kurmalıdırlar.

Ahır havalandırma sistemleri

Üzeri kapalı ahır binalarının rutubet kaynaklarının engellenmesi veya bertaraf edilmesi gerekir. Binaların havalandırılması için doğal ve mekanik havalandırma sistemleri ayrı, ayrı veya beraber kullanılmadır. İyi bir havalandırma sistemi: Nem, gaz ve toz seviyelerini kabul edilebilir seviyelere indirmek için bina içine yeterince temiz hava taşımalıdır.

Dikkate alınması gereken temel hususlar:

Sıcak hava soğuk havadan daha fazla nem tutar
Sıcak hava, soğuk havadan daha hafiftir! (Avogadro Yasası olarak bilinir)

Ahırların ısısı

Ahır ısısı +21 derecenin üstüne çıktığında sindirim sistemi yavaşlar, iştah azalır, toroid aktivitesi düşer, süt veriminde ve yağ oranında azalma meydana gelir. Isı +24 dereceyi aştığında ısı stresi başlamaktadır.

Hayvanlar soğuğa karşı dayanıklıdır. Bir inek +4 °C de 907 ,21 °C de 750 kalorilik ısı yaymaktadır. İnekler için en uygun ahır ısısı +10 ila +15 °C arasıdır. Soğuk ve serin ortamlarda, yem tüketimi ve toroid aktivitesi artmakta, süt verimi ve yağ oranı da yükselmektedir.

Sıcak ortamlarda ise, iştah azalmakta, solunum güçleşmekte ( Holstein ırkı sığırların dakikada solunum sayısı 15 °C’de 16,25 °C de 37,35 °C’de ise 62 olmaktadır),

Temel olarak, bir binanın içindeki sıcaklık dışarıdan daha sıcak olduğunda, geceleri yoğuşma meydana gelir. Ilık, nemli hava yükselir ve soğuk çatı ile soğur. Soğudukça nem tutamaz. Aşırı nemin tavandaki yoğunlaşarak damlacıklar gibi sona ermesi. Ahır zemininden yukarı doğru yüzen bir nem bulutu düşünün.

Ahırlarda nem

Ahırda iyi bir havalandırma bulunmadığı takdirde havada yoğunlaşan nem tavan ve duvarlarda damlacıklara, yol açar. Bu damlalar soğrularak asit olarak yem, içme suyu ve hayvan derisinde bulaşırken, ahır içinde asit korozyonu oluşumu ile havada zararlı gaz birikimine neden olur.

Hayvanlar, nefes alıp verirken havaya çok miktarda nem bırakırlar ve bu nemin uygun şekilde havalandırılmaması durumunda binada yüksek bağıl nem oluşturur. Yüksek nem, ortamda bulunan her tür malzemenin ıslatma yeteneğine sahip yoğuşma potansiyelini arttırır. Hayvan ortamlarında bulunan amonyak gazı, bu nemle kolayca birleşir ve bir kimyasal olan amonyum hidroksit oluşur.

Serbest kalan nem, yaygın olarak hayvan barınaklarında bulunan toz, asit ve gazlar ile reaksiyona girerek korozyon oranını önemli ölçüde hızlandıran bir ortam sağlar. Ahırlarda bulunan yaygın bakteri kolonileri, bina ve ekipman yüzeylerinde, bakteri üremesine ve diğer aşındırıcı asitlerin üretilmesine izin veren bio filmler oluşturma eğilimindedir.

Bir inek bir saatte +4 °C de solunumla 0.4 litre rutubet atarken, ahırın ısısı 21°C olduğunda bu miktar 0.65 litreye, ısı 25°C’ye yükseldiğinde 1.30 litre ye ulaşmaktadır. İnekler günde 5Lt. suyu solunumla nem olarak ahır havasına vermektedir. Bu miktar sıcak havalarda daha da artmaktadır. Dışkı ve idrar ile birlikte ahır havasındaki rutubet oranı ve asit miktarını yükselmektedir.

İneklerin bulunduğu ahırlarda nem oranı %50-75 arasında bulunmalıdır. Daha yüksek (rutubetli) yada daha düşük (kuru) nem oranlarında hayvanlar strese girmekte, verim düşmekte ve çabuk hastalanmaktadırlar.

Ahır Temizliği, bakımı ve hijyen

Ahır içindeki aksamlar ve aletler sıklıkla sodalı sıcak su ile dezenfekte edilmeli, zemine kireç tozu atılmalı, duvarlar yılda iki kez badana edilmelidir. Kırık, dökük, çukur ve düzensiz alanlar tamir edilerek kir, pislik birikimine mani olunmalı. Yarı açık ahırlarda dışkı ve idrarın ortamdan uzaklaştırılmasını sağlayacak düzenekler kurulmalıdır. Ahır ikliminin yanı sıra zemin kuru ve temizliği önemli faktörlerdir.

Ahırlarda Amonyak emisyonu nasıl oluşur ve gelişir?

Ahırlarda idrarın fermente olmasıyla açığa çıkan amonyak gazı, ( Amonyak Emisyonu), hidrojenin azotla reaksiyona girmesi ile veya organik maddenin ayrışmasından oluşur. Ahıra girildiğinde hissedilen bu keskin koku ahırın havasını süratle bozarak hayvanların solunum yollarını tahriş etmektedir. İdrardaki üre, kısa sürede enzim tarafından amonyak ve karbondioksite ayrışır. Formülü NH₃ olan; azot atomu ve hidrojen atomundan oluşan renksiz, keskin ve hoş olmayan kokuya sahip bir gaz bileşiğidir.

Amonyak NH₃ > OH^– iyonu içermediği halde suda zayıf baz özelliği gösterir. Bir amonyak molekülü, bir azot ve üç hidrojen atomundan oluşur. Amonyak, kovalent bağlı (ametal + ametal) bir bileşiktir. Amonyak molekülleri kendi aralarında olduğu gibi su molekülleri ile de zayıf hidrojen bağı oluşturur. Molekülleri polar olduğundan su içinde yüksek oranda çözünür. Amonyak gazı havadan daha hafiftir böylece yükselerek alanda dağılır ve alçakta kalan bölgelere yerleşmez.

Amonyağın gaz haline gelme ve yayılma potansiyeli (amonyak emisyonu) bulunur. Bununla birlikte, nemin varlığında (yüksek bağıl nem gibi) amonyak gazı havadan ağır buharlar oluşturur. Bu buharlar; zeminde veya hayvan ve insanların maruz kalabileceği zayıf hava akımı olan alanlara yayılabilir. Belli koşullar altında tehlikeli konsantrasyonlara ulaşabilir.

Gaz haline geçen amonyak havadaki oksijen ile birleşen amonyak azotu; azot oksidi oluşturur. Oluşan azot oksit oksijenle birleşerek azot dioksit oluşur > Oluşan azot dioksit hava ve suyun etkisi ile nitrik aside dönüşür. Nitrik asit = HNO₃ kimyasal formüle sahip oldukça aşındırıcı bir inorganik asittir ve kezzap olarak da adlandırılır.

Hayvanlardan kaynaklanan Amonyak emisyonu nasıl azaltılır?

Hızlı idrar ve sıvı drenajı (tahliyesi).
- Oluklu kauçuk kaplama RIMA kullanımı
- Drenajlı kauçuk kullanımı ProfiKURA 3D
- Mazgal zemin kullanımı ve KURA S kullanımı
- Drenaj kanallı sıyırıcı yolu ve KURA P kullanımı
- Drenajlı suluk kullanımı (SUEVIA)
Sık ve Etkili zemin temizliği
- Her 2 saatte bir dışkı temizliği (sıyırma/ kaldırma) gereklidir.
- Doğru sıyırıcı kullanımı. Dudaklı / Tırnaklı
Bina bakım ve temizliği
- Mümkün olduğunca az kirli yüzeyler ( yataklık- suluk- durak)
- Duvar- zemin -bina bakımı (Boya ve tamirat)
Yükseltilmiş yem yolu / masaları / tezgahları kullanılmalıdır.
- Yükseltilmiş yem durakları LENTA kullanımı.
- Asit’e dayanıklı yem yolu masası kullanımı.
Ahır hava ve iklimi düzenlemesi (ahır havalandırma sistemleri)
- Nefes alan Ahır perdeleri ve havalandırması ( Doğal havalandırma)
- Doğru fan seçimi ve kullanımı (Mekanik havalandırma)

Deneysel sağmal çiftlikten elde edilen sonuçlar: KRAIBURG ahır zemin kaplamaları ile amonyak miktarı azaldı.

Gübre sıyırıcı (de-manuring ) dışkı ayırıcı

Bir sığırdan elde edilecek günlük katı gübre miktarı, yaklaşık hayvanın günlük tükettiği kuru maddenin, üç katı kadardır. Sığırlar günde canlı ağırlığının % 8’i kadar 600 kg bir hayvan için 40-50 kg. Sığır cinsine, verimine ve yaşına göre değişmekle birlikte, hayvan başına günde 20-25 kg katı, 10-12 litre sıvı gübre hesaplanır.

Amonyak Emisyonu için oluklu zemin sıyırıcısı. Deep grove scraper

* Sıyırıcı çalıştırma sıklığı: hayvan aktivitesine bağlı olarak her 2 saatte bir kullanılmalıdır. Katı dışkı ile idrarın birbirinden ayrılması ile Amonyak Emisyonu önemli miktarda azalacaktır.

Sıyırıcı Dudağı ile kauçuk zemindeki oluklarla aynı olmalıdır. Önemli: Sıyırıcıları yılda en az bir kez kontrol edin ve keskin kenarları zımparalayın! Tam konturu koordine etmek için, uzun yıllara dayanan tecrübemizle sizi desteklemekten mutluluk duyuyoruz. Ek olarak, KRAIBURG sıyırıcı teknik özellikleri geçerlidir.

Yükseltilmiş yem yolu

Hayvanın yem yeme süresince dışkıdan (gübreden) uzaklaşması ve ayaklarının kuru kalması sağlanmış olur. Yükseltilmiş yem yolu sebebi ile yürüyüş alanı daralır. Böylece sıyırıcı daha sık, daha etkin ama düşük maliyetle çalışır. Detay için LİNK ve daha düşük emisyon oluşur.

Daha dar alanda, daha etkin gübre yolu temizliği sağlar.

Derin kanal sıyırıcı yolu

Eğimli Beton zeminler için: Sıyırıcı yolu (koridoru) zemini merkeze doğru % 2-3 eğimle V şeklinde olmalıdır bu durumda koridorun ortasında daha derin bir kanal( (oluk) oluşur. Bu durumda; sıvı doğal olarak kanala doğru akacaktır. Oluk derinliği (102 mm) ila (254 mm) arasında olmalıdır ki! sıvı doğal olarak kanalın içine aksın. Gübre sıyırıcısı; temizleme hareketini yaparken sıyırıcı ucundaki dil çubuk, olukta bulunan katı maddeleri dışarıya doğru iter. Bu şekilde içi temizlenen kanala, sıvı tekrar aktığı için zemin kuru kalır. Bu sayede amonyak salınımı yaklaşık % 20 azalır.

Örnek Kanal ihtiyacı: 500 hayvan x 12lt = 6.000LT sıvı gün. / Ahır boyu 150 metre x 4 sıyırıcı kanalı= 600 metre kanal > 6.000Lt /600m= 10 Lt / metre sıvı kanalı gerekli / Kanal kapasitesi : k. genişliği 4 cm X k. derinliği 20 cm x 100 cm = 8.000 cm3 = 0,008 m3 = 8 litre kapasite / metre /gün

DÜZ Beton zeminler için: Drenaj eğimi kendinden olan kauçuk malzeme ProfiKURA 3D kenardan merkeze doğru %3 eğimle V şeklindedir. Bu eğim nedeniyle kauçuk zemin üzerindeki sıvı, kendiliğinden kanala doğru akar. Sıyırıcı koridoru ortasındaki bu kanalın oluk derinliği (102 mm) ila (254 mm) arasında olmalıdır. Gübre sıyırıcı temizleme yaparken, ucundaki dil çubuk olukta bulunan katı maddeleri dışarıya ve kanatlarına doğru iter. Böylece arkasında boşalan alana sıvı tekrar aktığı için zemin kuru kalır. Böylece amonyak emisyonu (salınımı) yaklaşık % 20 azalır.

Derin kanal için yapılmış olan sıyırıcıların kanatları dışkıyı gübre çukuruna taşırken; ortasında bulunan çelik yassı çubuk dil kanalın tabanını temizler. Sıyırıcının dönüş yolunda bu dil yukarı dönerek, kanaldaki dışkının geri getirmesini engeller.

Mazgal (Izgara) zeminler

Beton, plastik, Kauçuk Izgaralı zeminler; çıta şeklinde, beton veya metal çubukların yan yayana dizilmesi esasına göre yapılırken, mazgal zeminler; maksadına göre belli bir şekil, tasarım, aralık ve yapıda olan plastik veya beton levhalardır. Aralık miktarına ızgara oranı denir. Hayvanların bulunduğu yaşam alanlarında mazgal miktarı ve kanal genişliğinin yeterli olması temizlik açısından önemi fazladır. IZGARA ORANI. Sağmal ahır içinde iki değişik ölçüde mazgal genişliği kullanılması önerilir. Duraklı ahırlarda hayvan refah ve konforu için iki farklı slot genişliği çok mükemmel sonuç sağlar. Detay için

Besi, sağmal ve küçük baş hayvanlar için özel. Beton, kauçuk ve plastik zemin malzemeleri olarak ızgara zeminler, mazgal zeminler. Ahırlar için hayvan refah ve konforunu artıran özel ölçü ve dayanıklılıkta. Mazgal ve Izgara zeminler ahır zeminleri hayvan sağlığı ve dışkının ahırdan en kolay, en hızlı ve en ekonomik şekilde uzaklaştırılmasını sağlarken, refah ve konforunu artırır.

Oluklu kauçuk zemin kaplaması

Sıyırıcı yolları için Amonyak salınımı (Emisyon azaltıcı) drenaj kanallı (Oluklu) mat RIMA Kuru ve yumuşak ahır zeminleri için oluklu (kanallı) hayvan dostu kauçuk kaplama. Sıvıları hızlı ve güvenilir bir şekilde tahliye eden % 4 kavisli oluk (gradyanlı) yüzey sayesinde. Dışkı ve idrarı birbirlerinden hızla ayırır böylece amonyak emisyonu azalır. Zemin çabuk kurur, ahır temizliğini artar.

Yüzeyde bulunan koridor ve kolay profilleme sayesinde optimize edilmiş kavrama 20 cm genişliğinde, tırnak dostu, yumuşak yüzeyi rahat yürüyüş konforu sağlar.
Kanal genişliği 35 mm
Tırnakların kuru kalmasını sağlar ve böylece ayak sağlığını destekler
Amonyak salınımı +%50 emisyon azaltıcı
Boyuna kanallar bir sonraki temizlemeye kadar sıvıları içinde toplar.
Tamamıyla stabildir, üzerinde sıyırıcı çalışabilir.
Kolay ve basit kurulum: Hem yeni ahırlar ve de ahır yenileme için uygundur

Ahır havalandırma sistemleri

Doğal ve mekanik havalandırma ahır hava kalitesini ve hayvan refahını artıracaktır.

Doğal havalandırma nefes alan ahır perde sistemleri VERVAEKE ahır perdeleri
Mekanik havalandırma sistemleri Ahır fanları CMP fan